KEI wordt DT
Het is al weer twee jaar geleden dat project KEI werd stopgezet. Heel snel daarop is de Raad voor de Rechtspraak begonnen met het uitwerken van een nieuw plan om de rechtsgang digitaal toegankelijk te kunnen maken voor burgers, advocaten en andere externen. Project DT is dit traject gedoopt.
Hoe ziet Project DT eruit?
Doel is het verbeteren van digitale toegankelijkheid van de rechtspraak voor externe partijen, zoals burgers, instanties en advocaten. Project DT moet leiden tot een nieuwe oplossing voor de digitale toegankelijkheid van 16 verschillende type rechtszaken, in het project ‘zaakstromen’ genoemd, voor civiel en bestuursrecht.
Het gaat dan om procedures bij de Rechtbanken, Hoven, Centrale Raad van Beroep en het College van beroep voor het bedrijfsleven. Procedures bij andere instanties hebben al eigen digitaliseringstrajecten lopen en vallen daarmee buiten de scope van DT.
Alles bij elkaar gaat het om zo’n 900.000 zaken per jaar!
Wat kan er straks?
- De idee is dat het mogelijk wordt om:
- Zaken en processtukken digitaal in te dienen;
- Inzage in het zaaksdossier te krijgen;
- Digitaal berichten te versturen naar de instanties over de zaak, denk aan de huidige B-formulieren.
De uitgedachte oplossing bestaat uit 18 functionele onderdelen en moet in drie fasen geïmplementeerd gaan worden. De eerste fase, het eerste plateau genoemd, moet de basisoplossing bieden. Deze oplossing zou technisch al ver klaar zijn. Deze basisoplossing zal dan als eerste gebruikt gaan worden voor twee zaakstromen: de beslagrekesten en Rijksbelastingen. De achtergrond hiervan is dat dit juridisch helder afgebakende gebieden zijn met een overzichtelijke groep belanghebbenden/gebruikers. Dit plateau zou medio 2021 in werking kunnen treden. Plateau II staat dan op de agenda voor medio 2022 en zou voor drie zaakstromen gaan werken. De overige 11 zaakstromen worden dan in 2023 en 2024 uitgerold als onderdeel van plateau III.
Advies BIT
Begin 2020 zijn de plannen van de Raad voor de Rechtspraak voorgelegd aan het BIT, het toetsingsorgaan voor IT projecten van de overheid. Eind september kwam het BIT met een definitief advies over de plannen.
Kort gezegd is hun oordeel:
De slaagkans van het project staat teveel onder druk doordat het technisch te risicovol is, het budget te ruim is (vooral in vergelijking tot de beperkte scope van het project) en het maatschappelijk belang te weinig leidend is geweest in de gekozen fasering.
Het technische risico ziet op het feit dat er teveel nieuwe componenten uitgedacht zijn die nog ontwikkeld moeten worden en die nog niet goed uitgewerkt zijn, waardoor er teveel onzekerheden zijn. Daarbij is het budget zeer ruim gesteld, wat begrijpelijk is gezien de financiële geschiedenis van KEI, maar dat zorgt ervoor dat het heel moeilijk wordt om de kosten op microniveau in de hand te houden. Tot slot vindt de toetsingscommissie dus dat de gekozen fasering weinig rekening houdt met de maatschappelijke noodzaak tot digitale toegankelijkheid. Voorzichtig beginnen is logisch, maar het mag niet te lang duren voordat belanghebbenden er ook echt wat aan gaan hebben, is de – geparafraseerde – boodschap.
Reactie Raad voor de Rechtspraak (RvR):
Medio oktober heeft de RvR gereageerd op de kritieken van het BIT. Zij onderschrijven die en hebben aangegeven op welke wijze ze de techniek meer gaan splitsen van de functionele eisen zodat er minder afhankelijkheden zullen ontstaan. Ook zullen ze een ‘plan B’ bedenken voor als de nieuwe IT componenten niet zo uitpakken als de bedoeling was.
Zij geven aan dat de basisvoorziening van plateau I grotendeels gebaseerd is op de bestaande techniek van o.a. KEI. Hoe plateau II en III er precies uit gaan zien zullen ze nader gaan uitwerken. Ook zullen ze kijken of het mogelijk is om bepaalde zaakstromen van fase III naar fase II te halen.
Op basis van deze aangepaste plannen van de Raad heeft minister Sander Dekker het geld voor Project DT ter beschikking gesteld.
Met andere woorden: it giet oan!